عوامل گسترش ‘کنه ی واروا’ در زنبورستان ها
محمد فرسی مدیر گروه بهداشت و بیماری های زنبور عسل سازمان دامپزشکی ایران در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران، اظهار داشت: خشکسالی ، مصرف بی رویه ی سموم، آلودگی باغات به این سموم و مقاومت های دارویی ایجاد شده در زنبور عسل از جمله ی عوامل شیوع و گسترش کنه ی واروا در زنبورستان ها است.
وی با بیان این که خشک سالی و آلودگی های شیمیایی سبب تضعیف سیستم ایمنی بدن زنبور می شوند، افزود: هر چقدر زنبور قوی تر و سالم تر باشد در مقابله با کنه ی واروا موفق تر عمل می کند.
فرسی در رابطه با عوامل موثر برای مقابله با این کنه اضافه کرد: از جمله ی این عوامل می توان به عدم استفاده از مواد شیمیایی توسط زنبورداران، عدم مصرف بی رویه ی آنتی بیوتیک ها، استفاده از مراتع طبیعی به جای باغات و مکان هایی که احتمال سم پاشی آن ها وجود دارد و تعویض موم ها هر دو سال یک بار اشاره کرد.
وی ادامه داد: به دلیل این که موم اغلب مواد شیمیایی را در خود نگه داری می کنند تعویض آن ها ضروری است.
فرسی تصریح کرد: توصیه ی ما به زنبورداران این است که استفاده از داروهای ارگانیک مانند اسید فرمیک و اسید اگزالیک را جایگزین داروهای شیمیایی کنند و تحت هیچ شرایطی از داروهای غیر مجاز استفاده نکنند.
وی اضافه کرد: زنبورداران برای مبارزه با واروا باید در فصل بهار و تابستان از اسید فرمیک و در فصل پاییز از اسید اگزالیک استفاده کنند چرا که این مواد باقی مانده شیمیایی نداشته و در رفع بیماری واروا و سایر آلودگی ها موثر هستند.
به گفته ی فرسی در حال حاضر داروهایی که برای مقابله با این کنه به بازار عرضه می شوند اسید فرمیک و اسید اگزالیک یا ترکیبی از این دو اسید هستند.
لازم به ذکر است: کنه واروآ به عنوان انگل زنبورعسل در صنعت زنبورداری جهان بسیار مهم محسوب شده و در زمان حاضر این کنه در تمام قاره های جهان به جز استرالیا وجود داشته و در حال گسترش و استقرار است. کنه های ماده بالغ تخم و مرغی شکل و مسطح هستند و به طول ۱/۱ تا ۲/۱ میلیمتر و به عرض ۵/۱ تا ۶/۱ میلیمتر و به رنگ قهوه ای مایل به قرمز بوده و با چشم غیرمسلح قابل رویت هستند.کنه های نر از کنه های ماده کوچکتر بوده (۷۶/۰ میلیمتر طول و ۷۱/۱ میلیمتر عرض) به رنگ زرد روشن تا خاکستری روشن هستند.
صفحه پشتی بدن کنه تقریبا سطح بدن را پوشانده و قطعات دهانی زیر آن مخفی بوده و انتهای پنجه پاهای کنه به شکل بادکش درآمده به طوری که می توان به راحتی خود را به بدن زنبورعسل بچسباند. به علاوه موهای سطح شکمی آن نیز سخت و محکم شده و قادرند به موهای بدن زنبورعسل چسبیده، بطوریکه زنبور قادر به جدا کردن آن از بدن خود نیست.
کنه واروآ برای تغذیه از خون زنبورعسل جاهای نرم بدن را انتخاب می کند (بین حلقه های بدن بخصوص حلقه اول بین سر و سینه و بین شکم و سینه) و با فرو کردن قطعات دهان خود از خون زنبور تغذیه می کند. کنه به مقدار کم و به دفعات از خون زنبور تغذیه می کند.
بیشتر خسارت کنه به لاروهای مسن و شفیره زنبورعسل بخصوص لاروهای نر است. زنبور کامل نقش میزبان واسطه را بازی کرده و کنه را در روی خود حمل می کند. کنه ماده قبل از بسته شدن سر سلولها وارد سلول شده پس از اینکه لاروها تنیدن پیله را تمام کردند شروع به تخمگذاری می کند. کنه واروآ انگل لاروهای زنبورعسل جوان است. مسیر زندگیش را در داخل حجرات مهر و موم شده سپری می کند و کنه واروآ در دوران بلوغ از حجرات بیرون می آید.
زمانی که آلودگی شدید باشد لاروهای زنبوران می میرند و یا زنبوران ناقص الخلقه به دنیا می آید. کنه واروآ لاروهای نر را به لاروهای ماده ترجیح می دهند.کنه های ماده بالغ به روی زنبوران چسبیده از آنها به عنوان عامل انتقال استفاده می کنند در ضمن از قسمتهای نرم بدن زنبور بخصوص در حد فاصل قصعات کیتینی شکم آنها خون می مکند. طول زندگی کنه واروآ در تابستان دو ماه و در زمستان در کلنیهای بدون لارو و شفیره حدود هشت ماه است.
دیدگاهتان را بنویسید