مدیرکل دفتر مرتع سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری گفت: در حال حاضر ۳۷ میلیون واحد دامی از مراتع استفاده می‌کنند که سالانه ۵۰ درصد گوشت قرمز به میزان ۴۰۰ میلیون تن تولید دارند که می‌توان با نقویت و سرمایه‌گذاری در مراتع، این ظرفیت به دو برابر رساند که به تبع آن تولید علوفه و گوشت نیز به دو برابر افزایش می‌یابد.
منوچهر سرداری در گفت‌وگو با خبرنگار منابع طبیعی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، اظهار کرد: در حال حاضر ۱۴ میلیون هکتار جنگل و ۳۲ میلیون هکتار بیابان در کشور وجود دارد که اگر بر عرصه‌های مرتعی مدیریت صحیح صورت نگیرد و بهره‌برداری از مراتع اصولی نباشد، مطمئنا از سطح مراتع کاسته و به سطح بیابان‌های کشورمان افزوده می‌شود.
وی تصریح کرد: مراتع جز منابع تجدید‌شونده هستند که اگر از آنها بهره‌برداری اصولی شود، همیشه قابل دسترس و بهره‌برداری خواهند بود.
سرداری اظهار کرد: بهره‌برداری مازاد از مراتع و فشار بیش از حد دام و دامدار مازاد ناشی از توسعه‌نیافتگی سایر بخش‌های اقتصادی باعث شده بخشی از پوشش گیاهی کشور ضعیف شود. هم‌چنین بهره‌برداری غیراصولی و تغییر کاربری نیز همراه با شرایط پیچیده محیطی و اقلیمی توانسته عرصه‌های منابع طبیعی و مراتع را تحت تاثیر قرار دهد.
مدیرکل دفتر مرتع سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری با اشاره به انجام اقداماتی برای بهره‌برداری اصولی و مدیریت مراتع، اظهار کرد: طرح‌های مرتع‌داری براساس شرایط و پتانسیل عرصه‌های منابع طبیعی تهیه می‌شود که تاکنون برای ۳۲ هکتار از سطح عرصه‌های مراتع کشور طرح مرتع‌داری تهیه شده است.
وی افزود: تاکنون برای ۱۴.۵ میلیون هکتار از مراتع طرح مرتع‌داری تهیه شده و به ۱۴۳ هزار خانوار واگذار شده است.
به گفته سرداری تاکنون این طرح‌ها در مراتع پر تراکم پوشش گیاهی توانسته تولید علوفه را ۱.۴ برابر افزایش دهد و در مراتع با پوشش گیاهی متوسط تولید علوفه را ۲.۱۵ برابر و تولید علوفه در مراتع کم پوشش گیاهی را تا سه برابر افزایش دهد.
مدیرکل دفتر مرتع سازمان جنگل‌ها با بیان این‌که پتانسیل مرتعی کشور بیش از ظرفیت موجود است، گفت: در حال حاضر ۳۷ میلیون واحد دامی از مراتع استفاده می‌کنند که سالانه ۵۰ درصد گوشت قرمز به میزان ۴۰۰ میلیون تن تولید دارند که می‌توان با نقویت و سرمایه‌گذاری در مراتع، این ظرفیت به دو برابر رساند که به تبع آن تولید علوفه و گوشت نیز به دو برابر افزایش می‌یابدو
وی اساسی‌ترین سیاست سازمان جنگل‌ها را تهیه طرح مرتع‌داری عنوان و اظهار کرد: این طرح با مشارکت بهره‌برداران از مراتع اجرا می‌شود؛ براساس پتانسیل و استعداد عرصه محدوده‌هایی که تعداد بهره‌برداران مشخص دارد با شرایط خاص طرح مرتع‌داری تهیه می‌شود.
به گفته سرداری تاکنون ۳۵ هزار سامانه عرفی در سطح کشور شناسایی شده و به بهره برداران آن مجوز داده شده است.
وی تاکید کرد: اگر این طرح‌ها با مشارکت مردم به نحو مطلوب اجرا شود هم تولید پایدار خواهیم داشت و هم به بخش‌های صنعت، کشاورزی و خدمات کمک می‌شود و در حفظ آب و خاک و تنوع ژنتیکی گیاهان موثر است اما اگر بهره برداری علوفه‌ای از مراتع نباشد عرصه‌های مرتعی به بیابان تبدیل می‌شوند که برای ایجاد یک نوع پوشش گیاهی در آنها باید هزاران برابر هزینه کرد لذا نگهداری از ثروت‌ها و سرمایه‌های موجود اصولی‌ترین اقدام است.
به گفته مدیرکل دفتر مرتع سازمان جنگل‌ها در سال سوم برنامه به دلیل مطرح شدن موضوع تعادل بین دام و مرتع، اعتبارات افزایش چشمگیر داشت و امور تولیدات گیاهی، تولیدات دامی و امور عشایر کشور موظف شدند برای اجرای این طرح اعتبار اختصاص دهند اما این طرح پس از سه سال متوقف شد در حالی که می توانست بازنگری و اصلاح شود.
سرداری با اشاره به این‌که بر اساس گزارش فائو ارزش یک هکتار جنگل سالانه ۹۶۹ دلار است، گفت: براساس مطالعات داخلی و خارجی، عرصه‌هایی از منابع طبیعی که پوشش گیاهی دارند، بارندگی در آنها ثابت بوده و حجم روان‌آب‌ها در آنها ۳۷۰ مترمکعب است این درحالی است که در عرصه‌هایی که پوشش گیاهی ندارند، حجم روان‌آب‌ها ۴۰ هزار و ۶۲۰ مترمکعب می‌شود.
مدیرکل دفتر مرتع سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری افزود: رسوب و فرسایش تولید در عرصه‌های فاقد پوشش گیاهی ۱۳ هزار و ۲۹۰ کیلوگرم است درحالیکه رسوب و فرسایش در عرصه‌های دارای پوشش گیاهی ۱۲ کیلوگرم است و پوشش گیاهی در حفظ خاک هزار برابر می‌تواند رسوب را کنترل کند.
وی تصریح کرد: پوشش گیاهی در عرصه‌های طبیعی قادر است تا ۹۸ درصد بارندگی را نفوذ دهد و مانع از دست‌رفتن بارندگی شود اما در مکان‌هایی که فاقد پوشش گیاهی هستند، حجم روان‌آب بسیار بالا است، لذا پوشش گیاهی به عنوان منابع پایه ارزشمند برای تغذیه است و حفظ آب و ذخیره‌سازی و حفظ سفره‌های زیرزمینی هستند که باید از آنها بهره‌برداری بهینه و اصولی صورت گیرد. 
دیدگاهتان را بنویسید