سندرم سر باد کرده ویروسی طیور و راههای پیشگیری و کنترل آن
عامل سندرم SHS طیور و رینوتراکئیت عفونی بوقلمون یا TRT یک پنوموویروس میباشد .
این سندرم موجب بروز علائم تنفسی و جراحاتی در روی زبان و حلق و سوراخهای دهان و بینی و لکه های خونریزی در سقف دهان گردیده و کاهش تخم مرغ به مقدار ۵ تا ۳۰ درصد و تلفاتی در حدود ۵ تا ۱۰ درصد را به وجود می آورد .
مرغان تخم گذار مخصوصا مرغان مادر گوشتی به دفعات متعدد به این سندرم مبتلا می شوند
کاهش تولید تخم مرغ و افزایش تلفات در آنها دیده می شود .مخصوصا در مواقعی که این سندرم همراه با آلودگیهای ثانوی میکروبی و ویروسی مانند عوامل اشیر شیاکلی ، پاستورلا مولتوسیدا ، کریزای عفونی و ویروس برونشیت عفونی می باشد .
حضور عوامل فوق الذکر بر حدت و شدت و COMPLICATION بیماری می افزاید ، امروزه ثابت شده است که یک سروکانوژن بین ویروسهای SHS و TRT وجود دارد .
سه هفته پس از تزریق ویروس به جوجه های SPF آنتی بادی کاملی ایجاد می شود که با روش الیزا و سرو نوترالیزان قابل اندازه گیری میبا شد . تیتر آنتی بادی خنثی کننده دو هفته پس از تزریق ویروس به بوقلمون و سه هفته بعد از تلقیح به طیور به حد اکثر خود رسید و می توان آنرا با تست مربوطه اندازه گیری نمود .
بین ویروس برونشیت عفونی و SHS انتر فراس وجود دارد .
مخصوصا بین واریانتهای ویروس برونشیت عفونی و این مساله فوق العاده مهم است که در موقع واکسیناسیون طیور بر علیه SHS و TRT باید رعایت شود .
ویروس برونشیت عفونی به مراتب حاد تر و قوی تر از SHS بوده و ایجاد انتر فرانس میکند .
در مواقعی که عوامل میکروبی ثانوی مثل E . Coil و استافیلو کوکها و پاستورلاها و کریزای عفونی در صحنه آماده باشند یک فرم COMPLICATION به وجود می آید که در چنین شرایطی مصرف آنتی بیوتیک های وسیع الطیف در تخفیف این COMPLICATION رل اساسی خواهند داشت و باید به موقع در گله های مادر مصرف شوند تا حدت و شدت سندرم SHS به حد اقل خود تقلیل یابد و ضایعات بیماری کم شود .
در این بیماری انتقال آنتی بادی مادر به جوجه ها وجود دارد ولی هنوز انتقال ویروس به صورت VERTICAL روشن نشده است .
نشانیهای سندرم
نشانیهای بیماری به تدریج و به ترتیب در طیور مادر گوشتی و طیور تخمگذار به شرح زیر دیده می شود :
خواب آلودگی و بی حرکتی جوجه ها
بی اشتهایی مطلق و بروزعلائم تنفسی
تورم شدید پلکها و اشک آلود بودن چشمها
چشمهای چینی شکل
جراحات در روی زبان و حلق و سوراخهای بینی و دهان و خونریزی در سقف دهان
نقصان تخم مرغ به مقدار ۵ تا ۳۰ درصد و کوچک شدن اندازه تخم مرغها
جراحات چشمی مخصوصا در مواقعی که با عامل کریزای عفونی و سایر میکروبها تو ام باشد .
کم شدن درجه جوجه درآوری
در مواقعی که بیماری پیشرفته باشد ضایعات و اختلالات عصبی مانند بیماری نیو کاسل در گله دیده می شود .
سرانجام مرگ و میر به میزان ۵/۰ تا ۱۰ درصد مشاهده می شود .
تشخیص سندرم
تشخیص سندرم سر باد کرده ویروس معمولا بر مبنای علایم درمانگاهی ، نوع طیور و پیشرفت بیماری و ضایعات که به وجود می آورد مشخص می شود .
تشخیص سرولوژیکی
روشهای الیز وایمونو فلورسانس
تشخیص تفریقی سندرم
ممکن است این سندرم با بیماریهای نیو کاسل و برونشیت عفونی طیور ، کریزای عفونی ، لارنگو تراکئید عفونی و پاستورلوز طیور اشتباه شود .
در بیماری نیو کاسل علائم و ضایعات شدید عصبی دیده می شود .
در بیماری برونشیت عفونی تخم مرغ های بدشکل و چروکیده با سفیده پخش شده وجود دارد . در بیماری کریزای عفونی ترشحات بینی خیلی زیاد و طیور مبتلا دارای حرکت می باشند ولی در SHS حرکت وجود ندارد .
در بیماری لارنگو تراکئیت عفونی جراحات بیشتر در داخل تراشه یا نای و حلق دیده می شود .
درمان در سندرم
در شکل کامل و نهایی سندرم سر باد کرده ویروسی طیور مخصوصا در مواقعی که بیماری با عوامل ثانویه میکروبی مانند اشیرشیاکلی ، کریزای عفونی ، پاستورلاها ، مایکو پلاسماها و عوامل ویروسی مهم دستگاه تنفس مخصوصا برونشیت عفونی همراه باشد یک نوع Complication در این بیماری به وجود می آید که باید از آنتی بیوتیکهای وسیع الطیف به مدت چهار تا پنج روز در آب آشامیدنی استفاده نمود و تظاهرات و ضایعات سندرم SHS به حد اقل ممکن تقلیل داد .
۶ تا ۸ هفته بعد از قطع آنتی بیوتیکها مجددا بیماری عود نموده و ظاهر می شود و به همین جهت است که باید در مصرف آنتی بیوتیکها نهایت دقت و هوشیاری و احتیاط را مبذول داشت .
پیشگیری و کنترل سندرم
رعایت اصول بهداشت و قرنطینه از اساسی ترین عوامل پیشگیری و کنترل بیماری محسوب می شود . گله مادری که آلوده است باید قبل از اینکه عوامل میکروبی و ویروسی دیگر فرصت پیدا کنند ازآنتی بیوتیکهای وسیع الطیف استفاده شود .در حال حاظر دو نوع واکسن زنده وکشته روغنی به ترتیب با ویروسها TRT و SHS برای طیور تهیه شده است واکسن زنده ای که با ویروس TRT تهیه گردیده است در پولتهای مادر گوشتی و تخمگذار و پولتهای تخمگذار تجارتی در سن ۱۰ هفتگی به عنوان واکسن اولیه یا به صورت اسپری یا آب آشامیدنی مصرف می کنند و در صورت لزوم میتوان از همین واکسن به عنوان راپل در دومین واکسیناسیون نیز در سن۱۴ – ۱۶ هفتگی در آب آشامیدنی استفاده نمود .
واکسن TRT را در جوجه های گوشتی به خاطر انتر فرانسی که با ویروس برونشیت عفونی مخصوصا واکسن برونشیت عفونی که با واریانت ها تهیه شده باشد ایجاد می کنند نباید تو اما مصرف گردد .
واکسن کشته روغنی SHS که با ویروس SHS تهیه گردیده است بیشتر در سن ۲۰ تا ۲۲ هفتگی یعنی دو هفته پیش ازشروع تخمگذاری در پولتهای تخمگذار ومادر های گوشتی مصرف می گردد . در حال حاضر چهار نوع واکسن کشته روغنی SHS به نامهای منووالان ( SHS Vaccine ) بی والان ( ND vacc + SHS Vacc ) تری والان ( ND Vacc + IB Vacc + SHS Vacc ) وواکسن چهار تایی ( ND Vacc + IB Vacc + EDS Vacc + SHS Vacc ) وجود دارد .
دیدگاهتان را بنویسید